Rahim Sarkması (Pelvik Organ Prolapsusu) Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Rahim sarkması, pelvik tabanı destekleyen kas ve bağ dokularının zayıflaması sonucunda rahmin vajinaya doğru aşağıya yer değiştirmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Doğum, yaş alma, ağır kaldırma ve kronik kabızlık gibi etkenler bu süreci hızlandırabilir. Erken fark edildiğinde rahim sarkması yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürmeden kontrol altına alınabilir.
1. Rahim Sarkması Neden Oluşur? Risk Faktörleri Nelerdir?
Pelvik tabanı zayıflatan faktörler, rahmin doğal konumunu korumasını zorlaştırır. En sık görülen nedenler:
-
Vajinal doğum ve zorlu doğumlar: Pelvik taban kaslarını ve bağları zorlayabilir.
-
Menopoz: Östrojen azalması doku desteğini zayıflatır.
-
Kronik kabızlık ve sürekli ıkınma: Aşağı yönlü basıncı artırır.
-
Ağır yük kaldırma alışkanlığı: Pelvik tabanı zorlayan mekanik bir etkidir.
-
Genetik yatkınlık: Bağ dokusu zayıf olan kişilerde daha sık görülür.
Bu risk faktörleri, sarkmanın derecesini ve ilerleme hızını etkileyebilir.
2. Rahim Sarkmasının Belirtileri: Şikâyetler Nasıl Anlaşılır?
Rahim sarkmasının belirtileri her kadında farklı yoğunlukta görülebilir. En yaygın şikâyetler şunlardır:
-
Vajinadan dışarı doğru dolgunluk veya “aşağı doğru baskı” hissi
-
Uzun süre ayakta kalınca artan pelvik ağrı
-
Cinsel ilişkide rahatsızlık
-
Sık idrara çıkma, tam boşaltamama veya idrar kaçırma
-
Bağırsak hareketlerinde zorlanma
Şikâyetlerin şiddeti arttıkça günlük aktiviteler bile zorlayıcı hâle gelebilir.
3. Hangi Durumlarda Rahim Sarkması Ciddi Risk Oluşturur?
Her sarkma acil değildir ancak bazı durumlar hızlı müdahale gerektirebilir:
-
İdrar yapamama, sık idrar yolu enfeksiyonu
-
Bağırsak hareketlerinde belirgin bozulma
-
Vajina dışına çıkan doku miktarında artış
-
Şiddetli pelvik veya bel ağrısı
İleri derece sarkmalar, hem idrar hem de bağırsak fonksiyonlarını etkileyerek yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
4. Rahim Sarkması Nasıl Tedavi Edilir? Cerrahi ve Cerrahi Olmayan Yöntemler
Rahim sarkmasının tedavisi kişiye özel planlanır. Sarkmanın derecesi, kadının yaşı, doğum planı ve yaşam tarzı dikkate alınarak bir yöntem belirlenir.
Cerrahi Olmayan Tedaviler
-
Pelvik taban egzersizleri (Kegel): Hafif sarkmalarda kas gücünü artırır.
-
Pelvik taban fizyoterapisi: Profesyonel destekle daha etkili sonuçlar alınabilir.
-
Pessary uygulaması: Vajinaya yerleştirilen özel destek halkaları ile sarkmanın ilerlemesi yavaşlatılır.
Cerrahi Tedaviler
-
Rahim onarımı (histeropeksi): Rahmin anatomik yerine sabitlenmesi.
-
Histerektomi ve destek onarımları: İleri derece sarkmalarda uygulanabilir.
-
Laparoskopik veya vajinal cerrahi: Daha hızlı iyileşme süreci sunar.
Tedavi sonrası düzenli kontrol ve pelvik taban kaslarını güçlendirmek, tekrar riskini azaltır.